Ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης (Δ.Σ.Θ.) ιδρύθηκε το έτος 1914 και η έδρα του βρίσκεται εντός του Δικαστικού Μεγάρου, επί της οδού 26ης Οκτωβρίου.
Όργανα του Δ.Σ.Θ. είναι η Γενική Συνέλευση των μελών του, ο Πρόεδρος, το Διοικητικό Συμβούλιο, οι Επιτροπές Μητρώου και τα Πειθαρχικά Συμβούλια. Το Διοικητικό Συμβούλιο αποτελείται από τον Πρόεδρο και 24 μέλη. Από την 1η Ιανουαρίου 2018 Πρόεδρος είναι ο Δ.Ν. Ευστάθιος Κουτσοχήνας.
Σήμερα ο Δ.Σ.Θ. αριθμεί 6.285 ενεργά μέλη, 2.522 άνδρες και 3.763 γυναίκες.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Κώδικα Δικηγόρων, με τίτλο «Η θέση του δικηγόρου στην απονομή της Δικαιοσύνης», ο Δικηγόρος είναι συλλειτουργός της δικαιοσύνης. Η θέση του είναι θεμελιώδης, ισότιμη, ανεξάρτητη και αναγκαία για την απονομή της. Εξάλλου, κατά το άρθρο 5 περ. ε’ του Κώδικα Δικηγόρων, ο Δικηγόρος διατηρεί την ελευθερία χειρισμού της υπόθεσης, δεν υπόκειται σε υποδείξεις και εντολές αντίθετες προς τον νόμο και μη συμβατές προς το συμφέρον του εντολέα του.
Οι διατάξεις αυτές κατοχυρώνουν την ανεξάρτητη θέση του Δικηγόρου στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης στη χώρα μας, καθώς και το θεμελιώδη ρόλο του για τη διασφάλιση της ορθής λειτουργίας του κράτους δικαίου. Ο Δικηγόρος αναλαμβάνει τον ρόλο του υπερασπιστή των ατομικών ελευθεριών και των κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών, ελέγχοντας με τα νόμιμα μέσα που διαθέτει, την λειτουργία των τριών ανεξάρτητων εξουσιών: ασκεί τα προβλεπόμενα ένδικα μέσα για λογαριασμό του εντολέα του για να προσβάλει τις πράξεις της εκτελεστικής εξουσίας, που παραβιάζουν το νόμο, για να αναδείξει τυχόν ρυθμίσεις της νομοθετικής εξουσίας, που έρχονται σε σύγκρουση με άλλες ή που παραβιάζουν συνταγματικές επιταγές, καθώς και για να ζητήσει να ελεγχθούν τυχόν αποφάσεις της δικαστικής λειτουργίας, που εφάρμοσαν λανθασμένα το νόμο ή δεν εκτίμησαν σωστά το αποδεικτικό υλικό.
Η Πρόεδρος του ΙΚΔΘ και μέλος του Δ.Σ. του ΔΣΘ, κα Μ. Πρωτοπαπαδάκη στην 11η Τελετή Απονομής Τίτλων του ΙΚΔΘ 
Ο κ. Β. Σιαπέρας, μέλος της Δ.Ε. του ΙΚΔΘ και μέλος του Δ.Σ. του ΔΣΘ στην εκδήλωση του ΙΚΔΘ για την Τραπεζική Διαμεσολάβηση
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (υπόθεση Wouters, C-309/99) έχει αναγνωρίσει ως θεμελιώδεις αρχές του δικηγορικού λειτουργήματος την ανεξαρτησία, το επαγγελματικό απόρρητο και την αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων. Έτσι, οι ουσιώδεις κανόνες άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος περιλαμβάνουν το καθήκον της τελείως ανεξάρτητης και προς το απόλυτο συμφέρον του πελάτη υπερασπίσεως αυτού, η υποχρέωση αποφυγής κάθε κινδύνου συγκρούσεως συμφερόντων, καθώς και η υποχρέωση περί αυστηρής τηρήσεως του επαγγελματικού απορρήτου. Συμφώνως προς αυτές τι δεοντολογικές υποχρεώσεις ο Δικηγόρος οφείλει να είναι ανεξάρτητος, έναντι των δημοσίων αρχών, των λοιπών επιχειρηματιών και των τρίτων, από τους οποίους ουδέποτε πρέπει να επηρεάζεται. Υποχρεούται να εγγυάται, συναφώς, ότι όλες οι πρωτοβουλίες που αναπτύσσει στο πλαίσιο μιας υποθέσεως διέπονται από το αποκλειστικό συμφέρον του πελάτη.
Στους σκοπούς του Δ.Σ.Θ. ανήκουν, μεταξύ άλλων, η υπεράσπιση των αρχών και κανόνων του κράτους δικαίου, η διασφάλιση της λειτουργίας μίας ανεξάρτητης δικαιοσύνης, αλλά και η άσκηση παρεμβάσεων ενώπιον δικαστηρίων και κάθε αρχής για εθνικού, κοινωνικού, πολιτισμικού, ή οικονομικού ενδιαφέροντος ζητήματα (βλ. άρθρο 90 Κώδικα Δικηγόρων).
Ο Δ.Σ.Θ. συμβάλλει ουσιαστικά στην προαγωγή της νομικής επιστήμης και στην ποιοτική αναβάθμιση της απονομής της δικαιοσύνης με την έκδοση του νομικού περιοδικού «ΑΡΜΕΝΟΠΟΥΛΟΣ», με αδιάλειπτη εκδοτική παρουσία από το έτος 1946, καθώς και του περιοδικού «Ελληνική Επιθεώρηση Ευρωπαϊκού Δικαίου», σε συνεργασία με το Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου.
Επίσης, αναπτύσσει έντονη κοινωνική δράση, παρέχοντας βοήθεια σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, διοργανώνοντας εκδηλώσεις με σκοπό την ευαισθητοποίηση των πολιτών σε κρίσιμα κοινωνικά ζητήματα, αλλά και συμμετέχοντας καθοριστικά με μέλη του στην λειτουργία Επιτροπών ωφέλιμων για τον πολίτη, όπως στις Επιτροπές Φιλικού Διακανονισμού καταναλωτικών διαφορών, στο Συμβούλιο πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων κλπ.
Επιπλέον, υποστηρίζει ενεργά τους θεσμούς εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, διαμεσολάβηση και διαιτησία.
Τέλος, ο Δ.Σ.Θ. λαμβάνει μέριμνα για την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών, στην κατεύθυνση της εφαρμογής της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης στη χώρα μας. Μεταξύ άλλων, συμμετέχει στο portal.olomeleia, μια ηλεκτρονική πλατφόρμα στην οποία συμμετέχουν οι περισσότεροι Δικηγορικοί Σύλλογοι της χώρας και η οποία παρέχει υπηρεσίες όπως ηλεκτρονική έκδοση πιστοποιητικών, ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων κλπ., χορηγεί στα μέλη του ψηφιακή υπογραφή, λειτουργεί κέντρο ψηφιοποίησης αντιγραφών κ.α.